Ocena stanu rodzin pszczelich (1/2005)
Redakcja
Odwiedzając pasiekę pszczelarz powinien przede wszystkim przyjrzeć się wylotkom uli. Tam widać, czy rodzina jeszcze istnieje, czy pszczoły latają, co przynoszą do ula a co z niego wynoszą i jaj się przy tym zachowują. Porównanie wylotów wszystkich uli pozwala szybko wykryć odchylenia w zachowaniu poszczególnych rodzin. Jeśli np. pszczoły z niektórych rodzin latają słabiej, mimo że te rodziny znajdują się w takich samych warunkach jak sąsiednie, to odpowiedzi na pytanie, dlaczego tak się dzieje, należy szukać badając osyp lub dokonując przeglądu ula.
Na podstawie osypu gromadzącego się na wkładce dennicowej można ustalić wiek i stan plastrów oraz obecność matki w rodzinie i jej wiek, stwierdzić, czy odbyła ona lot weselny i została unasieniona, określić zużycie pokarmu, siłę rodziny, jej leże zimowe, stan zdrowia (porażenie zgnilcem, warrozą i innymi chorobami wywoływanymi przez pasożyty), początek i koniec czerwienia, obecność czerwiu zasklepionego i (lub) niezasklepionego, liczbę dni, w których pszczoły zbierają pożytek oraz źródło tego pożytku, wykryć wypędzanie przez pszczoły trutni, pęd do budowy plastrów, tendencje do cichej zmiany matki, rabunek oraz błędy w zwalczaniu warrozy.
Przyglądając się bliżej wyjętym z ula plastrom, można rozpoznać komórki pszczele i trutowe, czasem również mateczniki. Zmiana funkcji plastrów zostawia ślady, np. komórki trutowe w rogach plastrów pszczelich świadczą o zaawansowanym nastroju rojowym lub obecności starej matki. Zbyt rozległe gniazdo zimowe rodziny przyczynia się do pleśnienia plastrów. W takim wypadku pszczoły niszczą wiosną i usuwają spleśniałe plastry lub pokrywają te plastry gruba warstwą propolisu. Również choroby zostawiają ślady na plastrach (np. ubytki lub strupki zgnilcowe). Nawet pszczelarz, dokonując przeglądu lub odbierając pszczołom miód, zostawia po sobie ślady. Pszczelarz powinien się nauczyć rozpoznawać te wszystkie ślady.
Źródło: G. Eich, „Deutsches Bienen Journal” 2004, nr 4.