Rożnik przerośnięty

Wojciech Morawski

Rożnik przerośnięty (Silphium perfoliatum L.) to roślina dość łatwa w uprawie. Większego nakładu pracy wymaga jedynie w pierwszym roku. Można ją siać bezpośrednio do gruntu w rozstawie: rzędy co 120 cm, w rzędzie po kilka nasion co 50 cm. Na lekkich, piaszczystych glebach najkorzystniej jest siać rożnik w bruzdy po orce, talerzowaniu. Z uwagi na to, że nie zakwita w roku siewu, w międzyrzędziach, które są dość szerokie, można zasiać rośliny jednoroczne: facelię, gorczycę, grykę, żmijowiec czy werbesinę roczną. Rożnik przerośnięty jest pożytkiem nektarowym, ale sprawdzi się też jako roślina ocieniająca wschodzące siewki, co – przy dużym nasłonecznieniu – jest dość istotne.

Uprawę rożnika można też zacząć od przygotowania rozsady. Siejemy po kilka nasion w multiplaty, a rozsadę sadzimy na stałe miejsce, gdy roślina uzyska zwięzłą bryłę korzeniową, a na łodydze pojawią się 3–4 liście właściwe. Rozstaw identyczny jak przy siewie (120 cm i 50 cm). Na jeden ar potrzebujemy 100 g nasion. Uprawa z rozsady może wydać się wprawdzie pracochłonna, ale za to łatwiej utrzymać ją bez zachwaszczenia. Na krótko przed sadzeniem lub wysiewem przygotowujemy glebę. Starsze, 3–4 letnie uprawy, wymagają nawożenia (polifoska). Rożnik rośnie szybko i bujnie. Mimo iż międzyrzędzia są dość szerokie, roślina tworzy zwarty łan, zwykle po trzecim roku uprawy. Jest wrażliwa na herbicydy, więc nie zaleca się ich stosowania. Międzyrzędzia można wykosić wczesną wiosną kosiarką żyłkową. Rożnik rośnie do wysokości 2,5 m. Kwitnie od połowy lipca do przymrozków.

Wydajność: miodowa – 550 kg/ha, pyłkowa – 350 kg. Kwitnienie trwa dość długo, co powoduje, że zbiór nasion jest rozłożony w czasie i można to robić tylko ręcznie. Dojrzałe nasiona są bardzo chętnie zjadane przez ptaki i z tego powodu nie można liczyć na samosiewy. To jedna z najlepszych roślin pożytkowych: pozwala dobrze przygotować rodziny do zimowli. Uprawa różnika w moim ogrodzie zajmuje obecnie 2,5 ha.