Świdośliwa smaczna jak borówka

Marek Pogorzelec

Coraz częściej sadzimy ją w ogrodach. Jej owoce mają kształt i wielkość małego jabłka. Są smaczne i bogate w witaminy.

Świdośliwa Amelanchier pochodzi z rodziny różowatych Rosaceae, rodzaju liczącego ok. 24 gatunków krzewów i drzew. Ustalenie dokładnej liczby jest dość trudne, choćby ze względu na spore różnice między przedstawicielami tego samego gatunku, rosnącymi w różnych populacjach. Największe zróżnicowanie gatunków ma miejsce w Ameryce Północnej. Jednak świdośliwa występuje również w północno-wschodniej Europie (Finlandia, Litwa i Łotwa) oraz na Dalekim Wschodzie (Chiny, Korea, Japonia). W polskich szkółkach sprzedaje się gatunki amerykańskie – świdośliwę olcholistną (Amelanchier alnifolia (Nutt.) Nutt. ex M. Roem), oferowaną w kilku odmianach oraz świdośliwę Lamarka (A. lamarckii F. G. Schroed.) oraz świdośliwę kanadyjską (A. canadensis (L.) Medik.).

WŁAŚCIWOŚCI OWOCÓW

Pod względem botanicznym owoce świdośliwy przypominają aronię lub jarzębinę. Można je porównać z dobrze znanymi w Polsce owocami borówki amerykańskiej, które u nas dojrzewają w lipcu i sierpniu. W oczekiwaniu na nie możemy zajadać się czymś równie smacznym i zdrowym: owocami świdośliwy. W porównaniu z borówkami mają więcej białka, błonnika, wapnia, żelaza, czterokrotnie więcej magnezu, dwukrotnie więcej potasu. Borówkom ustępują tylko pod względem zawartości witaminy C, znacznie jednak przewyższają je zawartością witamin z grupy B. Od owoców borówki amerykańskiej nie są gorsze także pod względem smaku, nic dziwnego, że świdośliwę upodobały sobie także ptaki. Jeśli zatem chcemy ocalić owoce, drzewka należy osłonić siatką. Akceptowalną wadą większości gatunków i odmian jest dojrzewanie owoców w różnym czasie oraz szybkie ich opadanie, kiedy są już dojrzałe. Podobnie jak w przypadku borówki, owoce świdośliwy można zamrozić w całości (lub w postaci musu). 

Świdośliwa jest znacznie bardziej tolerancyjna niż borówka pod względem pH podłoża, wilgotności oraz nasłonecznienia. Większość gatunków daje się prowadzić w formie drzewiastej, choć niektóre mają skłonność do wypuszczania odrostów. Rośliny pojedyncze mają walory dekoracyjne zarówno wiosną (kwiaty i młode liście), jak i jesienią. Świdośliwę można rozmnażać z nasion, gdyż już kilkuletnie rośliny rozpoczynają owocowanie.

SŁODKI NEKTAR

W decyzji o zakupie nasion świdośliwy kanadyjskiej pomógł mi sprzedawca, który zapewniał, że kwiaty rośliny nektarują. W ramach eksperymentu postanowiłem posadzić świdośliwę w pobliżu pasieki, tak by była osłonięta od wiatrów, a jednocześnie, zmuszała pszczoły do podwyższenia poziomu lotów. Pierwsze kwiaty pojawiły się zaskakująco szybko: na młodych i niskich roślinach, ale pszczoły je ignorowały. Sytuacja zmieniła się jednak po dwóch–trzech latach, kiedy to pszczoły przekonały się do kwiatów świdośliwy. (Z taką sytuacją spotkałem się kilkukrotnie w przypadku uprawianych dla ozdoby, obcych geograficznie, drzew i krzewów miododajnych). Świdośliwa kanadyjska zakwita w połowie kwietnia. Jej kwiaty są chętniej oblatywane przez pszczoły niż kwiaty borówki amerykańskiej, mimo stosunkowo wysokiej wydajności miodowej borówki. Świdośliwa lepiej sprawdza się jako osłona pasieki niż testowane równolegle: ałycza i amorfa. Wprawdzie ałycza ma gęstą koronę, kwitnie wcześniej i wytwarza bardzo dużo kwiatów, ale jej twarde, uzbrojone w kolce gałęzie, stwarzają problemy podczas zbierania rojów. Amorfa z kolei bez wątpienia najobficiej z tych roślin nektaruje, ale nie nadaje się na żywopłot.

UWAGA: GATUNEK INWAZYJNY

Według Roślin obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych dwa gatunki północnoamerykańskie – ś. kłosowa i ś. Lamarcka to rośliny zadomowione w naszym środowisku. Ze względu na charakter inwazyjny są dla niego zagrożeniem. Zachwaszczają lasy i zarośla, są trudne do wytępienia, a do ich rozmnażania przyczyniają się ptaki, zjadające owoce tych drzew. Uprawiając świdośliwę powinniśmy mieć to na uwadze.    

 

„Pszczelarstwo” - wiedza i doświadczenie.
Zrób z tego pożytek!

 ZAMÓW PRENUMERATĘ