Marek Pogorzelec

Rośliny z rodzaju irga (Cotoneaster Medik.)

Irga podobnie jak jabłonie i grusze należy do rodziny różowatych. Zgodnie z obecną wiedzą naukowcy brytyjskiego Royal Botanic Garden i amerykańskiego Missiuri Botanic Garden, tworzący bazę The Plant List, doliczyli się 279 gatunków irg. Irgi są krzewami i drzewami pochodzącymi z Europy, Azji i północnych obszarów Afryki. Gatunki rosnące w klimacie chłodniejszym zrzucają liście na zimę, wiele innych gatunków jest zimozielonych. Z największą różnorodnością irg mamy do czynienia w Azji na obszarze Himalajów oraz w Chinach. Liczba gatunków irg jest trudna do ustalenia ze względu na podobieństwo i zdolność do krzyżowania się. W Polsce w stanie dzikim występują 4 gatunki, w tym irga błyszcząca (C. lucidus Schltdl.), którą uważa się za roślinę inwazyjną. Pozostałe nasze irgi: czarna (C. niger (Thunb.) Fr.), kutnerowata (C. tomentosus (Aiton) Lindl.) i pospolita (C. integerrimus Medik.) posiadają stanowiska naturalne tylko na południu kraju. Sporą karierę w zieleni miejskiej i w ogrodach robią obecnie gatunki irg płożących i nisko rosnących oraz gatunki stosowane do tworzenia żywopłotów. Niektóre irgi kwitną obficie i są znakomitym źródłem pożytku dla pszczół. Na szczególne wyróżnienie zasługuje wymieniana już rodzima irga czarna oraz irga pozioma (C. horizontalis Decne.) i irga wierzbolistna (C. salicifolius Franch.).