W majowym numerze PSZCZELARSTWA:

• Marek Pogorzelec - Rośliny miododajne wzbogacające trawniki
  
  
• Odszedł Profesor Ryszard Czarnecki - przyjaciel ludzi, miłośnik pszczół
  
  
• Dr hab. Krystyna Pohorecka, prof. nadzw. - Ocena rzeczywistego narażenia rodzin pszczelich na pestycydy neonikotynoidowe stosowane stosowane w ochronie roślin uprawnych
  „(...) Ekspozycja pszczół na środki ochrony roslin (ŚOR) uwarunkowana jest nie tylko spektrum chronionych gatunków roślin atrakcyjnych dla pszczół, ale także powierzchnią ich uprawy. W tym kontekście, za uprawy stwarzające potencjalne najwyższe zagrożenie dla pszczół w Polsce należy uznać intensywnie chronione rośliny oleiste (przede wszystkim rzepak), kukurydzę oraz rośliny sadownicze i ogrodznicze.(...)" - fragment artykułu (red.)
  
  
• Ankieta COLOSS
  
  
• Dr hab. Grażyna Topolska, prof. nadzw., dr n. wet. Anna Gajda - Zima 2017/18 - straty rodzin pszczelich niby małe, a jednak podwyższone
  „(..." W tym roku monitoring strat będziemy prowadzić w ten sam sposób, co w roku ubiegłym. Adres internetowego monitoringu na platformie LimeSurvey to: https://www.bee-survey.com/index.php/816265?lang=pl Udostępnienie nam danych tą drogą jest dla nas najwygodniejsze, ponieważ zostaną one wprowadzone automatycznie do bazy danych. Administratorem Państwa danych osobowych jest Pracownia Chorób Owadów Użytkowych i dane te nie będą udostępniane żadnym osobom trzecim, a w celu analiz międzynarodowych będą przed wysłaniem kodowane. Kwestionariusz ankiety COLOSS w formie do druku zamieszczony jest w tym numerze „Pszczelarstwa". Liczymy na Państwa udział w badaniu i z góry dziękujemy." - fragment artykułu (red.)
  
  
• Marek Pogorzelec - Łąki kwietne - wyjątkowa szansa dla przyrody (część 1)
  „O łąkach kwietnych dużo się mówi i pisze. W wielu miejscach plany ich utworzenia wdrażane są w życie. Jeszcze nie tak dawno nie było chętnych, aby wsłuchiwać się w głosy miłośników przyrody, którzy przekonywali, jak ważne są małe oazy wolnej przyrody. Bywa, że nawet dziś takie miejsca wydają się władzom i części mieszkańców bałaganem. (...)" - fragment artykułu (red.)
  
  
• Bartłomiej Maleta - O zaleszczotku książkowym i nie tylko, czyli w poszukiwaniu naturalnego wroga dręcza pszczelego (2)
  „(...) Torben Schiffer podkreśla, że wiele rodzin pszczelich ma problem z przeżyciem, ale nie dlatego, że w ulu znajdują się roztocza, ale z powodu bujnego rozwoju niekorzystnej mikroflory patogennej. Oczywiście roztocza są dziś problemem numer jeden pszczelarstwa. Jako jeden z wektorów szkodliwych mikrobów, a także czynnik ogólnie osłabiający rodziny pszczele, przyczyniają się pośrednio lub bezpośrednio do znaczącej części spadków pszczół. Nie powinny one być czynnikiem aż tak znaczącym, dopóki nie osiągną populacji na poziomie wielu tysięcy sztuk. Dziś „dzięki" zastosowaniu substancji chemicznych, roztocza w większości pasiek znajdują się pod względna kontrolą. Spustoszenia robią w dużej mierze inne choroby, a jak się okazuje, na nie możemy mieć wpływ poprzez stworzenie odpowiednich warunków życia dla pszczół. W celu weryfikacji tej tezy, Schiffer badał zawartość jelit pszczół zimujących w zawilgoconych „standardowych" ulach oraz w dziupli. (...)" - fragment artykułu (red.)
  
  
• Dr Dariusz Karwan - Odkłady
  „(...) Każdy pszczelarz powinien mieć wiedzę, a przede wszystkim chęci, aby tworzyć nowe rodziny we własnej pasiece, bez uciekania się do naturalnego podziału rodziny, jakim jest rójka. (...)" - fragment artykułu (red.)
  
  
• Jacek Jaroń - Powrót do pszczelarstwa naturalnego (3). Ule nie tylko ze słomy
  „ Ze „słomianą" pasieką częściej spotykamy się w opowiadaniach niż faktycznie. Wielu pszczelarzy chętnie dzieli się swoimi doświadczeniami związanymi z budową słomianych uli, jednak są nieżyczliwi, którzy strzegą, niczym tajemnicy wojskowej, swoich doświadczeń w budowie uli. (...)' - fragment artykułu (red.)
  
  
• Krystyna Judka - Magia lilaka (1)
  W pierwszej części o lilaku jest m.in. o wierzeniach ludowych a nim związanych, a także o jego właściwościach i działaniu (red.)

PRENUMERATA „PSZCZELARSTWA"
na 2019 rok

Szanowni Czytelnicy, uprzejmie informujemy, że:

• w MAJU urzędy pocztowe i listonosze przyjmować będą przedpłatę na prenumeratę realizowaną od 1 lipca bieżącego roku.

• w DOWOLNYM TERMINIE można zaprenumerować „Pszczelarstwo" w redakcji, wpłacając 8,80 zł za 1 egzemplarz (do ceny egzemplarza doliczony jest częściowy zwrot kosztów wysyłki) na rachunek bankowy wydawcy (Pszczelnicze Towarzystwo Naukowe, ul. Świętokrzyska 20, 00-002 Warszawa, nr 60 2030 0045 1110 0000 0029 9240). Przy zamówieniach zbiorowych (od 15 egzemplarzy miesięcznie) udzielamy 20% rabatu od ceny 1 egz. (8,60 zł). Dla prenumeratorów zagranicznych do ceny 1 egzemplarza czasopisma (8,60 zł) doliczany jest koszt wysyłki priorytetowej zależny od kraju przeznaczenia.

Redakcja

Odszedł Profesor Ryszard Czarnecki – przyjaciel ludzi, miłośnik pszczół

Dnia 21 stycznia 2019 roku polskie środowisko pszczelarskie poniosło dotkliwą i bolesną stratę. W wieku 85 lat zmarł w Krakowie prof. dr hab. n. farm. Ryszard Czarnecki – farmaceuta, farmakolog, nauczyciel akademicki, a także niestrudzony propagator apiterapii i jej wielki pasjonat. Profesor Czarnecki był niekwestionowanym autorytetem w tej dziedzinie, a także światowej klasy znawcą produktów pszczelich (miodu, pyłku kwiatowego, propolisu, mleczka pszczelego, jadu pszczół) oraz wiernym i wytrwałym popularyzatorem ich wartości profilaktycznych i leczniczych.

Rośliny miododajne wzbogacające trawniki

Zielone trawniki – duma wielu obecnych właścicieli ogrodów są pustynią dla owadów zapylających. Czy można polubić trawnik z mniszkiem i koniczyną? Na pewno można, bo rośliny te dodają zielonej powierzchni kolorytu. Żartobliwie można spytać, czy właściciel schowanego w tujach i świerkach domu wie, jaką w danej chwili mamy porę roku.

Wyjątkową ozdobą trawnika mogą być kwitnące wiosną rośliny cebulowe, np. krokusy, przebiśniegi, cebulice i szafirki, których cebulkami lubią żywić się gryzonie. W opinii wielu właścicieli zielonych trawników te piękne wiosenne rośliny traktowane są jak (...)

Ulica upamiętniająca pszczelarza

W czerwcu 2017 roku w dzielnicy Opatowice w Tarnowskich Górach decyzją Rady Miasta nadano jednej z ulic imię pszczelarza i patrioty Emanuela Biskupka.

Dnia 14 grudnia 2017 roku przedstawiciele Wydziału Promocji Tarnowskich Gór i Sekcji Historycznej Śląskiego Związku Pszczelarzy w Katowicach spotkali się w dzielnicy Opatowice w Tarnowskich Górach przy ulicy, której 7 czerwca 2017 roku Rada Miasta Tarnowskich Gór nadała imię Emanuela Biskupka – pszczelarza i patrioty. Celem spotkania było uroczyste przekazanie jej do użytku. Najliczniej przybyli pszczelarze z Nakła Śląskiego na czele z Bronisławem Kowalczykiem i Bogdanem Plazą. Obecny był (...)

Rośliny wyspecjalizowanych zapylaczy (2)

Kończąc cykl o dzikich pszczołach i roślinach, z których czerpią pokarm, chciałbym zwrócić uwagę Czytelników na rośliny, bez istnienia których zginęłyby niektóre gatunki owadów. Wśród pszczół są pszczoły monotroficzne, czyli takie, które korzystają tylko z jednego gatunku rośliny. Jeśli w jakimś zbiorowisku zginie jedna z takich roślin (zdjęcia), oznacza to wyrok dla któregoś z rzadkich gatunków owadów.

Dzikie pszczoły nie zostały zbyt dobrze przebadane. Trudno jest dzisiaj określić liczbę gatunków, które bezpowrotnie już wyginęły. Naukowcom udało się natomiast porównać liczebność dzikich zapylaczy w konkretnych miejscach (...)

Rośliny wyspecjalizowanych zapylaczy (1)

Przyglądając się roślinom rosnącym w naturalnych warunkach, spotykamy również takie, którymi zwykle nie interesują się pszczoły miodne. Nie oznacza to jednak, że rośliny te nie nektarują i nie wytwarzają wartościowego pyłku. Obecność takich roślin w przyrodzie stanowi szansę na przeżycie wyspecjalizowanych zapylaczy. Jeśli takich owadów zabraknie niektóre z tych roślin będą skazane na samozapylenie, co przy dłuższej trwającym stanie prowadzić może do ich degradacji. Mając świadomość, że wspierane przez pszczelarza pszczoły miodne stanowią w okolicy pasiek bardzo poważne zagrożenie dla innych zapylaczy, wynikającą z konkurencji pokarmowej. Dlatego powinniśmy z przychylnością spoglądać na rośliny mniej atrakcyjne dla pszczół. (...)

„Atlas chorób pszczół najbardziej istotnych dla polskich pszczelarzy" – pomoc przy diagnostyce i zwalczaniu problemów zdrowotnych w pasiece

Autorzy: Grażyna Topolska, Anna Gajda, Urszula Imińska z Pracowni Chorób Owadów Użytkowych Wydział Medycyny Weterynaryjnej w Warszawie Wydawnictwo PWRiL, 2018

Niemal każdy pszczelarz obserwuje, co pewien czas, w swojej pasiece

• pojawienie się pszczół o odmiennym, niż normalny, zachowaniu czy wyglądzie,
• obecność czerwiu wykazującego różnego rodzaju zmiany i zamierającego na różnych etapach rozwoju, lub
• wystąpienie nadmiernej śmiertelności pszczół.

Jeżeli nie wie, co może być przyczyną zaobserwowanych zmian, zwykle szuka pomocy u znajomych pszczelarzy, którzy często nie są w stanie mu wiele pomóc. Niejednokrotnie przegląda dostępne książki i artykuły dotyczące chorób pszczelich, które albo nie zawierają aktualnych wiadomości, a materiał ilustracyjny jest bardzo ubogi, albo zawierają bardzo wiele informacji, z których trudno czasem wyłowić najistotniejsze.

Już od marca 2019 r.

będzie można w Domu Pszczelarza w Kamiannej zdobyć dyplom w zawodzie pszczelarz i technik pszczelarz uczęszczając na zajęcia kwalifikacyjnych kursów zawodowych.

Organizatorem jest Zarząd Polskiego Związku Pszczelarskiego w Warszawie przy udziale Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego w Sulejowie. Aby zapisać się na kursy należy wejść na stronę www.zsckuwsulejowie.pl, następnie w zakładce dokumenty otworzyć „pszczelarz w Kamiannej" i „technik pszczelarz w Kamiannej", wypełnić podania i wysłać pocztą na adres szkoły lub na e-mail: Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć. w nieprzekraczalnym terminie do 28 lutego 2019 r. Wszelkich informacji udziela sekretariat szkoły pod telefonem: 44 6162199.